Szalone życie szwedzkiego dwukropka

Zakładacie, że interpunkcja w każdym języku jest taka sama? Oj, możecie się bardzo zdziwić! Popatrzcie tylko na szwedzki dwukropek. Szwedzi potrafią go użyć w naprawdę brawurowy sposób.

öre

Dwukropek spotkać można na przykład w szwedzkich sklepach, a dokładniej na metkach z cenami. Oddziela się nim kronor (korony) od öre. Jak widać na przykładzie poniżej (promocje supermarketu ICA), dwukropek stawia się nawet wtedy, gdy cena jest okrągła.

akronymer

Język szwedzki nie ma zbyt wiele przypadków. Właściwie to tylko jeden: dopełniacz. Tworzy się go dodając do słów końcówkę -s. Jest jednak pewna grupa słów, do których trzeba dodać coś jeszcze: dwukropek. Są to akronymer (skrótowce). No wiecie, takie słowa jak USA, DN, czy BBC.

Jak traktować skrótowce w języku szwedzkim? Przyjrzyjmy się przykładowi ze strony Dagens Nyheter:

DN:s Kulturpris är ett årligen återkommande pris, tänkt att uppmuntra svenska kulturutövare.

A oto fragment artykułu o FBI na szwedzkiej Wikipedii:

FBI:s kriminaltekniska laboratorium invigdes officiellt den 24 november 1932.

Wywiad na stronach STV. Czy przed telewizorem lepiej się śpi?

Sover man sämre framför tv:n?

Jak widać, tutaj dwukropek pozwala nam wprowadzić formę określoną rzeczownika. A gdyby napisać to słowo normalnie? "Televisionen" vs. "tv:n". Chyba wiadomo która forma będzie bardziej popularna.

Uwaga! W przypadku skrótów które czytamy tak jak normalne słowa (nie literujemy), nie dodajemy dwukropka (np. NATOs, nie NATO:s).

ordningstal

Już chyba zdążyliście zauważyć, że dwukropek stosuje się, by zmniejszyć ilość znaków do napisania. Oto i kolejny przykład: liczebniki porządkowe (słowa takie jak pierwszy, drugi, trzeci, etc.).

1:a / första
2:a / andra
3:e / tredje
4:e / fjärde
5:e / femte

Przykad z Wikipedii:

Barack Hussein Obama II [...], född 4 augusti 1961 i Honolulu, Hawaii, är USA:s 44:e och nuvarande president.

Uwaga! Pisząc daty nie należy korzystać z takiego skrótu, a więc 1 października to den 1 oktober, a nie den 1:a oktober.

adresser

Skracanie za pomocą dwukropka ma miejsce też w przypadku innych słów, zwłaszcza tych występujących w adresach:

S:t Eriksplan / Sankt Eriksplan

G:a Enskede / Gamla Enskede

N:a Pitholm / Norra Pitholm

S:a Ullvettern / Södra Ullvettern

V:a Kvarngatan / Västra Kvarngatan

Ö:a Nedsjön - Östra Nedsjön

Na podstawie m.in.:
Wikipedia
mah.se
Mediesprak.fi
TT Nyhetsbyrån


zdjęcie: Mactitioner via photopin cc